با خواص اسفناج، ملوان زبل درون خود را بیدار کنید! - چای قند پهلو

اگر شما هم از شیفتگان اسفناج هستید و بورانی ماست و اسفناج پای ثابت سفره شماست، این مقاله از وبلاگ خبرنگاران را از دست ندهید. در این مطلب هرآن چه را که باید راجع به خاصیت اسفناج و مضرات آن بدانید آنالیز نموده ایم.

آشنایی با اسفناج و زادگاه آن

اسفناج (Spinacia oleracea) نوعی سبزی خوش طعم است که محققان منشأ رویش آن را ایران می دانند. این گیاه از خانواده تاج خروس و برادر بزرگ تر چغندر و کینواست. علاوه بر این، بسیار سالم و مقوی ست؛ زیرا سرشار از مواد مغذی و آنتی اکسیدان است. از خواص اسفناج می توان به تقویت سلامت چشم، کاهش استرس اکسیداتیو در بدن و یاری به پیشگیری از سرطان و کاهش سطح فشار خون اشاره نمود.

ارزش غذایی اسفناج در هر 100 گرم

هر صد گرم اسفناج، 23 کالری، 91 درصد آب، 3 گرم پروتئین، 3.6 گرم کربوهیدرات، نیم گرم قند، 2 گرم فیبر و تنها نیم گرم چربی دارد. بیشتر کربوهیدرات های موجود در اسفناج فوق العاده سالم هستند. قند اسفناج بسیار کم بوده که آن مقدار کم هم به دو شکل گلوکز و فروکتوز است. بعلاوه سرشار از فیبر نامحلول است که در سلامت شما بسیار تاثیر دارد. خواص اسفناج به دلیل وجود انواع ویتامین و مواد معدنی ست، از جمله:

• ویتامین A : اسفناج سرشار از کاروتنوئید است که بدن شما توانایی تبدیل آن به ویتامین A را دارد.
• ویتامین C : این ویتامین یک آنتی اکسیدان قوی ست که اثر آن در ارتقاء سلامت پوست و عملکرد سیستم ایمنی، قابل چشم پوشی نیست.
• اسیدفولیک: این ویتامین که با نام های فولات یا ویتامین B9 معروف است، برای زنان باردار حیاتی و برای احیای طبیعی سلول های بدن و جذب آهن ضروری ست.
• آهن: اسفناج منبعی عالی از آهن است؛ به گونه ای که عموم مردم اسفناج را با آهن آن می شناسند. آهن برای تشکیل هموگلوبین که وظیفه حمل اکسیژن به بافت های بدن را دارد، ماده ای ضروری ست.
• ویتامین K1: وجود این ویتامین باعث شده است تا خواص اسفناج برای لخته شدن خون قابل توجه باشد. قابل ذکر است که یک برگ اسفناج بیش از نیمی از احتیاج روزانه بدن به این ویتامین را تامین خواهد نمود.
• کلسیم: کلسیم در سلامت استخوان ها نقشی کلیدی دارد و برای سلامت سیستم عصبی، قلب و ماهیچه ها به شدت ضروری ست. این که می بینید قلب شما پمپاژ می نماید، باید بدانید که استارتر یا آغاز نماینده فرایند پمپاژ با کلسیم است.
• اسفناج در کنار مواردی که گفتیم، حاوی ویتامین و مواد معدنی دیگری از جمله منیزیم، پتاسیم و ویتامین های E، B6 و B9 است.

خواص شگفت انگیز اسفناج برای بدن

خاصیت اسفناج برای سلامت کلی بدن قابل توجه است. تحقیقات ثابت نموده که این گیاه جادویی برای کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود سلامت چشم و کاهش فشار خون بسیار مفید است.

کاهش استرس اکسیداتیو

رادیکال های آزاد یکی از محصولات جانبی متابولیسم در بدن هستند. آن ها عامل اصلی استرس اکسیداتیو قلمداد می شوند که روند پیری را سرعت می بخشند و خطر ابتلا به سرطان و دیابت را افزایش می دهند.

اسفناج یکی از گیاهانی ست که حاوی آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان ها از جمله مواد مفیدی هستند که با فرآیند استرس اکسیداتیو مبارزه می نمایند و در کاهش آسیب ناشی از آن هم نقش دارند.

یاری به سلامت چشم

اسفناج دارای دو ماده مفید به نام های زاگزانتین و لوتئین است. این دو، کاروتنوئیدهایی هستند که مسئول ایجاد رنگدانه در بعضی سبزیجات به شمار می روند و چشم انسان هم حاوی مقادیر زیادی از این رنگدانه هاست. این امر باعث می گردد تا خواص اسفناج برای محافظت از چشم در برابر نور خورشید قابل توجه باشد. علاوه بر این، زاگزانتین و لوتئین برای جلوگیری از بیماری های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا و آب مروارید که از علل اصلی نابینایی هستند، مفید خواهند بود.

اسفناج؛ یک گلادیاتور برای مبارزه با سرطان

اسفناج دارای دو ترکیب مهم MGDG و SQDG است که رشد سرطان را کند می نمایند. در یک مطالعه علمی ثابت شد که این دو ترکیب روند رشد و مقدار تومور سرطان دهانه رحم را کند و کوچک نموده اند. بعلاوه خاصیت اسفناج برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات هم ثابت شده و یک سبزی عالی برای جلوگیری از سرطان سینه است.

کاهش فشار خون و بیماری های مرتبط

یکی دیگر از مواد مفید در این سبزی، نیترات است که خواص اسفناج را تقویت می نماید. نیترات یکی از مواد مفیدی ست که به کاهش فشار خون و البته کاهش خطر بیماری های قلبی یاری خواهد نمود.

کاهش بروز آسم

یک اصل علمی ثابت شده وجود دارد که می گوید پیروی از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات، به کاهش علائم آسم و کاهش تعداد حملات آسم یاری خواهد نمود. آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C، ویتامین E و بتاکاروتن عملکرد ریه را در مقابل این بیماری تقویت می نمایند؛ خواص اسفناج برای کاهش آسم به دلیل وجود این سه ماده در آن است.

فواید اسفناج برای پوست و مو

• ریزش مو و بروز چین وچروک در پوست از روندهای طبیعی همراه با افزایش سن است. با این وجود فرآیند استرس اکسیداتیو می تواند ریزش مو و پیری پوست را سرعت دهد. آنتی اکسیدان های موجود در اسفناج در کاهش این فرآیند اثر دارند.
• درصد بالایی از ترکیبات این گیاه خوشمزه آب است که باعث هیدراته نگه داشتن پوست و تامین آب مورد احتیاج آن می گردد. با این تفاصیل، از خواص اسفناج برای مو و پوست خود غافل نشوید.
• اسفناج دارای مقادیر زیادی ویتامین A است که فراوری چربی در منافذ پوست و فولیکول های مو را متعادل می نماید و آن ها را مرطوب نگه می دارد.
• اسفناج سرشار از ویتامین C است که برای ساختن و حفظ کلاژن در پوست ضروری ست. کلاژن برای احیای سلول های نو در پوست و جلوگیری از افتادگی پوست مفید است.
• کمبود آهن یک دلیل شایع ریزش مو است که فرد می تواند با مصرف مواد غذایی غنی از آهن، مانند اسفناج، از آن جلوگیری کند.

مضرات اسفناج چیست؟

خاصیت اسفناج برای سلامت بدن یکی از نکات مهمی ست که مصرف آن را بسیار محبوب نموده است؛ با این حال زیاده روی در مصرف آن، باعث بروز بعضی از عوارض جانبی خواهد شد که مهم ترین آن ها عبارت اند از:

بروز سنگ کلیه

اسید اگزالات و مواد معدنی از مهم ترین مقصران بروز بیماری سنگ کلیه هستند. رایج ترین نوع سنگ کلیه با نام سنگ کلسیمی شناخته می گردد. اسفناج هم سرشار از کلسیم و هم اگزالات است؛ بنابراین افرادی که در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه هستند باید مصرف این ماده غذایی را محدود نمایند. البته بروز سنگ کلیه زمانی جزو مضرات اسفناج محسوب می گردد که در مصرف آن زیاده روی نموده باشید.

لخته شدن خون

این سبزی سرشار از ویتامین K1 است. این ویتامین بیشتر به دلیل نقش آن در لخته شدن خون شناخته می گردد. این اثر تیغ دو لبه است؛ به این معنی که آن را می توان هم در دسته خواص اسفناج و هم در دسته مضرات اسفناج قرار داد. در واقع ویتامین K1 می تواند با داروهای رقیق نماینده خون تداخل ایجاد کند؛ بنابراین افرادی که از داروهایی مانند وارفارین استفاده می نمایند، باید قبل از مصرف اسفناج، با پزشک خود مشورت نمایند.

سوالات متداول در خصوص گیاه جادویی اسفناج

حال که با خواص و مضرات اسفناج آشنا شدید، نوبت این است تا به سوالات رایجی که در خصوص این سبزی ایرانی پرسیده می گردد بپردازیم. بیشتر این سوالات در خصوص خاصیت اسفناج و نحوه استفاده از آن است.

طبع و مصلح اسفناج چیه؟

از نظر طب سنتی اسفناج دارای طبعی سرد و تر است. با این وجود سردی آن زیاد نیست و بسیاری معتقدند که معتدل است؛ بنابراین افراد گرم مزاج و سردمزاج مجاز به استفاده از آن هستند. با این توضیحات بهتر است افرادی با طبع گرم در فصل سرد سال آن را مصرف نمایند و افراد با طبع سرد در فصل گرم سال.

برای رفع کردن سردی آن هم افراد سردمزاج باید به همراه آن ادویه های گرمی مانند فلفل و دارچین یا کنجد استفاده نمایند. در صورتی که قصد تفت دادن آن را دارید، برترین روغن، روغن بادام است. این مر باعث می گردد از خواص اسفناج به صورت کامل بهره مند شوید.

اسفناج خام بهتره یا پخته؟

در خصوص فواید و مضرات اسفناج پخته افسانه های زیادی وجود دارد؛ اما همان طور که گفتیم این سبزی دارای مقدار زیادی اگزالات است که از جذب آهن به وسیله بدن شما جلوگیری می نماید. برای جلوگیری از تاثیر منفی اگزالات، پختن آن برترین راه حل است. برخلاف بیشتر سبزیجات، پختن اسفناج از فواید آن کم نمی نماید. نصف فنجان اسفناج پخته شده به شما سه برابر یک فنجان اسفناج خام، مواد مغذی هدیه خواهد داد.

خواص اسفناج به دلیل وجود مواد مغذی مانند بتاکاروتن در آن است. بخارپزکردن اسفناج، بتاکاروتن ذخیره شده در برگ های آن را آزاد و به جذب آن به وسیله بدن یاری می نماید. بعلاوه این نکته را از قلم نیاندازید که خاصیت اسفناج پس از هشتمین روز چیدن از دست خواهد رفت که نیمی از مواد مغذی آن در یخچال از دست می رود.

با اسفناج چی درست کنیم؟

از آن جایی که اسفناج را هم به صورت پخته و هم به صورت خام می توان مصرف کرد، برای تهیه انواع غذاهای گرم و سرد کاربردی ست. اگر علاقه دارید از خواص اسفناج بهره مند شوید، یکی از غذاهای زیر را امتحان کنید:

· سالاد اسفناج و انار

این بار آغاز پاییز را با این سالاد جشن بگیرید و از تنوع رنگ و طعم اسفناج و انار در کنار هم لذت ببرید. کمی گردو هم روی سالاد بریزید تا طبع متعادل آن را رو به گرمی رود.

· رولت اسفناج

یک فینگرفود مجذوب کننده و سالم که می تواند جشن های شما را مهمان یک طعم نو و خاص کند. کمی اسفناج پخته شده، پنیر یا مخلفاتی مثل ژامبون و مایونز برای تهیه آن احتیاج دارید.

· املت اسفناج و پنیر

حیف نیست از خواص اسفناج پخته برای صبحانه بهره مند نشوید؟ این املت طعمی متفاوت را برای شما خلق می نماید.

· خورش آلو اسفناج

سفره ایرانی یک سفره غنی از طعم ها و ضامن سلامت شماست. همنشینی گوشت یا مرغ، آلو و اسفناج، یک غذای سالم و مقوی را برای شما به ارمغان می آورد.

حقایق جالب در خصوص خواص اسفناج و روش های استفاده از آن

• اسفناج زاده ایران باستان استان است و امروزه در بسیاری از کشورها مانند چین به عنوان سبز ایرانی شناخته می گردد.
• آیا اسفناج سبزی مورد علاقه شماست؟ 26 مارس، روز جهانی اسفناج است و می توانید با یک غذای حاوی این سبزی آن را جشن بگیرید!
• خاصیت اسفناج فقط برای سلامت بدن نیست. در قرون وسطی، هنرمندان رنگدانه سبز را از اسفناج استخراج می کردند تا از آن به عنوان جوهر یا رنگ استفاده نمایند.
• اگر دوست دارید ناخن زیبا داشته باشید، از خواص اسفناج به دلیل تحریک فراوری کلاژن در بدن غافل نشوید.

اگر تا امروز تصورتان در خصوص مضرات اسفناج قوی تر از خواص آن بوده و این امر، دلیل قهرکردن شما با این سبزی ایرانی شده، زمان کنار گذاشتن این باور غلط است. به صفحه اصلی خبرنگاران بروید و همین الان اسفناج تازه برای خود سفارش دهید. اگر هم نکته ای در خصوص خواص اسفناج می دانید که از قلم افتاده است، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.