فاضل خداداد و اختلاس 123 میلیارد تومانی - چای قند پهلو

فاضل خداداد بازرگان و سرمایه دار ایرانی به اتهام تبانی با کارمندان بانک صادرات ایران در سال 1374 دستگیر و بعد از رسیدگی به پفراینده به جرم اختلاس 123 میلیارد تومانی با حکم غلامحسین محسنی اژه ای قاضی این پفراینده به اعدام محکوم شد.

حکم او سحرگاه اول آذر سال 1374 در زندان اوین اجرا و در بهشت زهرای تهران دفن شد. فاضل خداداد نخستین مجرم اقتصادی اعدامی بعد از انقلاب است.

فاضل خداداد مهرماه 1359 و همزمان با شروع جنگ تحمیلی از ایران خارج شد و پس از پایان جنگ در شهریورماه سال 1367 به کشور بازگشت و با معرفی مرتضی رفیق دوست به یکی از شعب بانک صادرات معروف به شعبه 207 در باغ فردوس (تجریش) یک حساب جاری باز کرد.

صالح نیک بخت وکیل بانک صادرات در مصاحبه با روزنامه شرق در دی ماه سال 1395 درباره جزییات این پفراینده گفت: برادر یکی از مقامات متنفذ آن موقع کشور، فاضل را به عنوان دوست و رفیق، به یکی از شعب بانک صادرات معرفی و برای او حساب جاری رُندی باز کرده بودند که او با استفاده از چک های دیگران و بعد با چک های خود، اختلاس می کرد. آقای خداداد به محض شروع جنگ، از ایران خارج می شود.

شغل او برج سازی بوده و املاک بسیار زیادی را خریداری کرده و با وثیقه گذاشتن آن ها تسهیلات کلانی از بانک ها گرفته بود. شکل کار او به این صورت بود که از بانک مبلغی پول به عنوان وام می گرفت، بعد عمدی یا غیرعمدی، با مبالغ کمتری به صورت چک یا سفته و... به اشخاص بدهکار می شد.

او طلبکاران را تشویق می کرد بفرایند ملک او را توقیف کنند. میزان این بدهی های متفرقه به اندازه آن مبلغی بود که از بانک ها به عنوان تسهیلات گرفته بودند، در نتیجه اگر بانک ها این ملک را با صدور اجرائیه تملک می کردند، باید ابتدا بدهی هایی که با آن مازاد ملک را توقیف کرده بودند، پرداخت می کردند؛ چون این ارقام نسبت به قیمت آن موقع ملک، خیلی زیاد بود در نتیجه بانک ها از توقیف ملک خودداری می کردند و به اصطلاح اجرائیه ها متوقف می شد. از طرف دیگر، شاید مداخله یا اعمال نفوذ می کرد که بانک ها این ملک ها را تملک نکنند.

وقتی فاضل خداداد در مهر 1367 به ایران بازگشت، متوجه شد املاکی که در وثیقه بدهی های او بود همچنان در جای خودش باقی است.

او یک ملک در خیابان فرشته داشت که در آن یک برج 15 طبقه نیمه تمام احداث کرده و قبلاً در قبال وام بانکی، آن را در رهن بانک صادرات قرار داده بود. علاوه بر اینکه وثیقه طلب بانک بود، به واسطه 33 مورد دیگر از همان نوع بدهی های متفرقه اشخاص حقیقی و حقوقی که گفتم، ملک توقیف شده بود.

بانک های دیگر نیز مازاد همین ملک را بابت مطالبات خود توقیف کرده بودند؛ در نتیجه بانک صادرات اگر می خواست ملک را تملک کند، ابتدا باید این بدهی ها را پرداخت می کرد..

اما با توجه به پیچیدگی ها، این پفراینده چگونه کشف می شود؟

صالح نیک بخت در پاسخ به این سؤال گفته است: یک روز رئیس اداره پایاپای بانک صادرات متوجه می شود چک هایی که رقم های بالا دارد، برگشت می خورد.

او به رئیس شعبه زنگ می زند و می گوید این مشتری خوب شما چه کسی است که چند چک او برگشت شده است؛ چون این فرد را یک مشتری کلان و خوب می دانستند و می خواستند او را حفظ کنند که رئیس شعبه می گوید کدام حساب؟ این گونه ماجرای حساب شماره 200 خداداد لو می رود.

در نتیجه رئیس شعبه از این امر مطلع می شود و از کارمندی که این چک ها را پرداخت کرده بود، سؤال می کند جریان این چک ها چیست؟ کارمند هم با ناله و زاری موضوع را برای رئیس شعبه شرح می دهد و می گوید از سرفصل چک های رمزدار، پول چک های عادی را پرداخت کرده است.

پس از کشف مجدد برگشت این چک ها، دوباره موضوع را به همان مقام منتقل می کنند، این مقام هم صبح روز بعد به همراه رئیس شعبه، کارمند و برادرش نزد مدیرعامل وقت بانک صادرات می فرایند تا چاره این بی تدبیری را بیندیشند. در حالی که اگر در همان زمان که دو چک 50 و 100 میلیون تومانی برگشت خورد، ماجرا به مدیران اعلام می شد، این رسوایی به وجود نمی آمد.

محسن رفیقدوست آبان سال 1388 در مصاحبه با روزنامه جام جم درباره پفراینده فاضل خداداد گفت: هر چه فریاد زده شد که 123 میلیارد تومان یعنی چه، کسی توجه نکرد. من از شما می پرسم 123 میلیارد تومان یعنی چه؟ یعنی 123 میلیارد تومان پول را از بانک صادرات برداشتند و بیرون رفتند؟ شما چنین تصوری خواهید کرد، اما خیر!

چنین چیزی وجود خارجی نداشت. آقایی به نام فاضل خداداد آمد با کارمند بانک تبانی کرد و با روشی ظرف 10 ماه از 10 میلیون تومان در روز تا آخرین رقمی که حساب این شخص بدهکار شده بود 5/6 میلیارد تومان را از بانک خارج و جابه جا کردند.

به تعبیر رئیس دادگاه، میانگین پولی که در این 10 ماه از بانک خارج شده بود، یک میلیارد تومان بود. حالا آن شخص برای گردش آن پول در مدت 10 ماه که کلاً 123 میلیارد زمان گردش حساب بوده است حدود 2 تا 3 درصد از این گردش حساب را از حساب برادر من استفاده می کرده است و بقیه را از حساب خودش، یعنی آن حدود 2 تا 3 درصد را از برادر من چک می گیرد و چک می دهد تا بعد خودش حساب باز می کند.

خلاصه وقتی که فاضل دستگیر شد، حدود 3 میلیارد تومان به بانک بدهکار بود و برادر من هیچ بدهی به بانک نداشت و قبلاً تسویه کرده بود.

آن موقع آمدند 3 میلیارد تومان را در بوق و کرنا تبدیل به 123 و آن را به کت و شلوار و چلوکباب کردند. در صورتی که 123 میلیارد تومان وجود خارجی نداشته، بلکه یک حساب بانکی ظرف 10 ماه اینقدر گردش کرده است، یعنی هی پول را گذاشتند و برداشتند.

منبع: روزنامه ایران